ვირუსები არ არიან ცოცხალი არსებები. მათ არ აქვთ უჯრედები და არ შეუძლიათ საკვების ენერგიად გარდაქმნა. "წინამძღოლის" გარეშე ისინი მხოლოდ ქიმიური ნივთიერებების ნაერთს წარმოადგენენ. ვირუსები მკვდრებიც არ არიან, მათ აქვთ გენები და გამრავლება შეუძლიათ. მათთვის ბუნებრივი გადარჩევის პროცესები მოქმედებს. მეცნიერები ცდილობდნენ აღმოეჩინათ ვირუსები 1892 წლამდე, როცა რუსმა მიკრობიოლოგმა, დიმიტრი ივანოვსკიმ, დაამტკიცა, რომ თამბაქოს მცენარეების დასენიანება ბაქტერიებზე ბევრად პატარა არსებების საშუალებით ხდება. ეს არსებები ვირუსები აღმოჩნდნენ.

ამერიკელმა ბიოქიმიკოსმა, ვენდელ სტენლიმ, ზემოთხსენებული თამბაქოს ვირუსები სუფთა სახით გამოყო, როგორც შოლტებიანი პროტეინის მჟავა, რისთვისაც მან 1946 წელს ნობელის პრემია მიიღო ქიმიის დარგში.

სიტყვა virus ლათინურია და ნიშნავს შხამს, ბინძურ სითხეს, რაც სავსებით ლოგიკურია მოვლენისთვის, რომელიც ციებ-ცხელებასა და გაციებას იწვევს.

1992 წელს მეცნიერებმა ინგლისში გაჩენილ პნევმონიის წყაროს მიაგნეს. აღმოჩნდა, რომ ეს იყო ვირუსი, რომელიც ამებაში იმალებოდა. ის იმდენად დიდი აღმოჩნდა, რომ მეცნიერებს თავიდან ბაქტერია ეგონათ. მას Mimivirus დაარქვეს, რადგან ის ბაქტერიის ქცევისა და აგებულების იმიტაციას ახდენს. ზოგი სპეციალისტი თვლის, რომ ის არის რაღაც შუალედური ბაქტერიებსა და ვირუსებს შორის, სხვები კი დარწმუნებულნი არიან, რომ ეს სიცოცხლის ცალკე ფორმაა. ეს ვირუსი გამორჩეულია მოცულობითი და რთული აგებულების მქონე დნმ-ით. მიმივირუსის სხეულში 900-ზე მეტი გენია, რომლებიც იმ პროტეინებითაა კოდირებული, რომლებიც სხვა ვირუსებში არ გვხვდება. მისი გენომი 2-ჯერ დიდია ჩვენთვის ცნობილ ყველა ვირუსზე და ბაქტერიებზეც კი.

არსებობენ კიდევ უფრო დიდი ვირუსები, რომელთაც Mamavirus-ს უწოდებენ. მათი ზომები ზოგი ბაქტერიის ზომებს აღემატება. მათ ვირუს-თანამგზავრები გააჩნიათ - Sputnik. ამება ვირუსისთვის ერთგვარ "სახლს" წარმოადგენს, ის შედარებით მსხვილ ობიექტებს შთანთქავს და საკვები ნივთიერებების წყაროს წარმოადგენს ბაქტერიებისთვის, რომლებიც ამების შიგნით გენებს ცვლიან სხვა ბაქტერიებთან და ვირუსებთან.

ვირუსებს შეუძლიათ დაასენიანონ ცხოველები, მცენარეები, სოკოები, ერთუჯრედიანი ორგანიზმები და ბაქტერიები. მამავირუსები თავიანთ თანამგზავრებთან ერთად სხვა ვირუსების ინფექცირებას ახდენენ.

ჩვენ ყველა, შესაძლებელია, ვირუსების მუშაობის შედეგს წარმოვადგენდეთ. ჩვენი გენომის მნიშვნელოვანი ნაწილი ვირუსების მთელ ნაწილებსა და "ნამსხვრევებს" შეიცავს, რომლებიც მილიონობით წლის წინ ჩვენ წინაპრებში ცხოვრობდნენ. ერთი შეხედვით, ჩვენი უჯრედების წარმონაქმნები უსარგებლოა, რაც შეიძლება იმით აიხსნას, რომ ეს ვირუსებია, რომლებიც ევოლუციის სხვადასხვა ეტაპზე ჩვენში ცხოვრობდნენ. ასეთი ვირუსების უმეტესობა დღეს აღარ არსებობს. 2005 წელს ფრანგმა მეცნიერებმა მუშაობა დაიწყეს ასეთი ვირუსების აღდგენაზე. ერთ-ერთი მათგანი, რომლის კოდური სახელი იყო ფენიქსი, არ აღმოჩნდა სიცოცხლისუნარიანი. ყველაფერი მარტივად არ არის. ზოგი ვირუსის ნარჩენი ჩვენს გენომში განსაზღვრავს ავტოიმუნური სისტემის მუშაობასა და კიბოს განვითარებას.

ჩვენ ვირუსების დახმარებით ვცოცხლობთ - პროტეინების ნაწილი, რომელიც დედის ორგანიზმში ვირუსის დნმ-ით არის დაკოდირებული, იმუნური სისტემის "კორექციას" ახდენს, რათა ორგანიზმმა ემბრიონი არ დააზიანოს განვითარების დროს.

ჩვენ ყველა დედამიწაზე შორეული ნათესავები ვართ. მეცნიერები თვლიან, რომ მილიარდობით წლის წინ რომელიღაც ვირუსი ბაქტერიის უჯრედში შეიჭრა, ამის შედეგად კი უჯრედული გარსი წარმოიქმნა, რამაც საბოლოოდ გამოიწვია ფლორისა და ფაუნის მრავალფეროვნების ჩამოყალიბება, მათ შორის ჩვენიც.